Etymologie, Etimología, Étymologie, Etimologia, Etymology, (griech.) etymología, (lat.) etymologia, (esper.) etimologio
NL Königreich der Niederlande, Reino de los Países Bajos, Royaume des Pays-Bas, Regno dei Paesi Bassi, Kingdom of the Netherlands, (esper.) Niederlando
Ismus, Ismo, Isme, Ismo, Ism, (esper.) ismoj

VA-Ismen
lat. "trahere"

A

abstraheren (W3)

(E?)(L?) https://www.etymologiebank.nl/trefwoord/abstraheren

...
ndl. "abstraheren" [in gedachte afzonderen] {1532 in de rekenkundige betekenis "aftrekken"; de huidige betekenis 1824} - lat. "abstrahere" ["wegtrekken"] (vgl. "abstract").
...


(E?)(L?) https://anw.ivdnt.org/article/abstraheren

"abstraheren"

Woordsoort

Type werkwoord

Functie zelfstandig werkwoord
...


(E?)(L?) https://adcs.home.xs4all.nl/woordenweb/a/A.htm

"abstraheren" - "ab-"


Erstellt: 2023-02

B

C

contraheren (W3)

(E?)(L?) https://etymologie.nl/

ndl. "contraheren" ww. "(zich) samentrekken",

categorie: leenwoord
...
Ontleend aan Latijn "contrahere" = "samentrekken", "een verdrag sluiten" (waaruit ook contract), gevormd uit "com-" = "samen-" en "trahere" = "trekken", zie "tractor".

Het werkwoord betekende in het Vroegnieuwnederlands eerder "een contract sluiten" [1537; WNT Aanv.]; deze betekenis wordt na de 18e eeuw nog maar weinig aangetroffen, maar is nog wel aanwezig in Verschueren [1941].

"contractie" zn. "samentrekking". Vnnl. "contractie" 'id.' [1669; Meijer]; nnl. "samentrekking van woorddelen", "verkorting" [1847; Kramers], "samentrekking van spieren" [1855; WNT Aanv.]. Ontleend aan Latijn "contractio" = "samentrekking", afleiding van het werkwoord "contrahere".


(E?)(L?) https://www.etymologiebank.nl/trefwoord/contraheren

ndl. "contraheren" ww. "(zich) samentrekken"
...


Erstellt: 2023-02

D

detraheren (W3)

(E?)(L?) https://resources.huygens.knaw.nl/vocglossarium/vocoutp

"Detraheren" - "aftrekken"


(E?)(L?) https://resources.huygens.knaw.nl/pdf/vocglossarium/VOCGlossarium.pdf

"Detraheren" - "aftrekken"


Erstellt: 2023-02

E

extraheren (W3)

(E?)(L?) https://www.etymologiebank.nl/trefwoord/extraheren

...
ndl. "extraheren" ["uittrekken"] {1477} - latijn "extrahere" ["uittrekken", 2uitrukken", "naar buiten halen"], van "ex" ["uit"] + "trahere" ["trekken"].
...


Erstellt: 2023-02

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

trahere (W3)

(E?)(L?) https://adcs.home.xs4all.nl/woordenweb/t/trahere.htm

"-tract-", "-trah-", "-trai-"

lat. "trahere", "tractum" = ndl. "trekken"

Nederlands betekenis Engels Frans
abstract los van bijkomstigheden abstract abstrait
abstraheren veralgemenen abstract abstraire
- aantrekken attract (attirer)
contractie samentrekking contraction contraction
- afleiden, verstrooien distract distraire
extract aftreksel; uittreksel extract extrait (abrégé)
- gradenboog protractor (rapporteur)
- aftrekken subtract soustraire
- spoor trace trace
tracer spoormaker, b.v. radioaktieve stof tracer traceur
tractor trekker tractor tracteur
trailer oplegger, aanhangwagen trailer (remorque)
trainen steeds oefenen train entraîner
traineren rekken - traîner
- (karakter)trek trait trait
trawler, treiler vissersschip met sleepnet trawler -
trein meegetrokken reeks train train


lat. "tractare" = ndl. "behandelen" (frz. "traiter")


Erstellt: 2023-02

U

V

W

X

Y

Z